Problem tarcia jest nieodłącznie związany z funkcjonowaniem wszystkich urządzeń mechanicznych. Ruch poszczególnych elementów maszyn powodujący kontakt różnych przemieszczających się lub rotujących powierzchni prowadzi do pojawienia się oporu, który generuje ciepło i jest przyczyną ścierania się zewnętrznych warstw materiału.
Najdoskonalszym sposobem radzenia sobie z tymi niekorzystnym zjawiskami jest dostarczanie między oddziałujące na siebie części środka smarnego. Ułatwia on poślizg, a jednocześnie pomaga w odprowadzaniu ciepła. Smar musi być jednak być obecny w odpowiednich miejscach przez cały czas działania urządzenia. W większości przypadków koniecznej jest więc jego systematyczne dostarczanie.
Działanie układu centralnego smarowania
W przypadku bardzo prostych maszyn smarowanie może się odbywać ręcznie. Jeśli jednak urządzenie jest bardziej złożone i ma wiele elementów, które powinny być smarowane, lepszym rozwiązaniem jest stosowanie centralnych układów smarowania.
Centralne układy smarowania to urządzenia hydrauliczne, które przy pomocy odpowiednich przewodów doprowadzają środek smarny do wszystkich punktów smarowania. W zależności od stopnia skomplikowania urządzenia i zapotrzebowania poszczególnych podzespołów na smarowanie montowane są układy o różnej charakterystyce. Zawsze obecny jest w nich zbiornik ze środkiem smarnym, pompa wymuszająca obieg smaru, a także przewód i urządzenie dozujące smar. Część układów jest także wyposażona w rozdzielacze smaru. Są one niezbędne tam, gdzie środek smarny musi być dostarczany do większej liczby punktów smarowania.
Rozdzielacze smaru mogą być montowane w różnych układach smarowania, w zależności od ich rozległości i skomplikowania. Rolą rozdzielacza jest kierowanie odpowiedniej ilości środka smarnego do wybranego punktu smarowania. W przypadku rozdzielaczy dwuliniowych ilość podawanego smaru lub oleju jest uzależniona od ustawień tłoczków. Tego typu rozwiązania są wykorzystywane w układach o wielu punktach smarowania, które obsługują duże systemy czy całe linie technologiczne. W rozdzielaczach progresywnych regulacja ilości podawanego środka smarnego jest osiągana przez łączenie poszczególnych wyjść i zamykanie wybranych z nich. Rozdzielacze progresywne sprawdzają się lepiej w układach o mniejszych rozmiarach, a ich zaletą jest prosta budowa i niewielka podatność na usterki.